Handhavers maken jacht op tuinders die gifstoffen in water lozen

15 april, 17:00 • 4 minuten leestijd

WESTLAND - De waterkwaliteit van het water in Westland is nog net zo slecht als vorig jaar. Dat blijkt uit een nieuwe rapportage van het hoogheemraadschap van Delfland. De Westlandse sloten en vaarten zitten al jaren vol met gifstoffen en pesticiden die uit de glastuinbouw komen. Om daar wat aan te doen gaat Delfland nu extra handhavers inzetten die controleren op 'lozingen' van tuinders uit de glastuinbouw. Hans Middendorp van de Algemene Waterschapspartij: 'We kunnen de vervuilers niet op heterdaad betrappen, dus je moet er naar zoeken.'

Zowel bewust als onbewust - bijvoorbeeld via het dak of de vloer - komen er nog steeds tal van pesticiden en meststoffen via de kassen in het Westlandse water terecht. 'Of half onbewust', vertelt Hans Middendorp van de Algemene Waterschapspartij (AWP). 'Tuinders die denken: ik zie daar een scheur in de vloer en er loopt wat water weg, maar ik heb geen idee waar het naartoe gaat, dus ik laat het maar lekker zo.'

En dat zorgt ervoor dat het oppervlaktewater in Westland al jaren het smerigste water van Nederland is. 'En ondanks dat we de afgelopen tien jaar alles uit de kast hebben getrokken, verandert de situatie niet', zucht Middendorp. 'Er is misschien heel licht iets verbeterd, maar het is nog altijd zwaar onvoldoende. Wie op z'n rapport van een 2 naar een 3 gaat, krijgt ook geen schouderklopje.'

Toch blijft het hoogheemraadschap onverminderd doorgaan de Westlandse waterkwaliteit te verbeteren. Zo wordt er sinds vorig jaar gewerkt met de risicogestuurde aanpak. 'We kunnen de vervuilers niet op heterdaad betrappen, dus we moeten er naar zoeken', legt Middendorp uit. Afgelopen jaar waren er daarom tien handhavers in Westland. 'Veel te weinig en slechts in vier polders, die we dan ook nog bekend maken. Dat betekent dat tuinders in andere polders zich sowieso geen zorgen hoeven te maken.'

Uit de verantwoordingsrapportage 2023 van de afdeling Toezicht en Handhaving blijk dat er vorig jaar 255 controles zijn uitgevoerd bij glastuinbouwbedrijven. Er zijn elf straffen en twintig keer een last onder dwangsom uitgedeeld. Ook zijn er negen waarschuwingen verstuurd.

Daarnaast zouden de boetes onvoldoende effect hebben. 'Een boete is maximaal 5000 euro, dat is voor een beetje tuinder een bedrag dat geen afschrikkende werking heeft.' Ook Delfland ziet in dat er meer controles nodig zijn en heeft daarom extra geld uitgetrokken voor de inzet van acht extra handhavers. 'Zodat we onze ambities voor schoon, gezond en levend water kunnen halen', zegt een woordvoerder van Delfland.

Ook worden er nieuwe technieken ingezet, bijvoorbeeld door er met dna-sporen achter te komen uit welke kas de gifstoffen komen. De Algemene Waterschapspartij is vooral blij met de extra controles. 'Het is net als een automobilist die niet weet dat zijn koplampen niet branden. Iemand moet de tuinders wel vertellen dat ze nog steeds lekken, anders zullen er gifstoffen in het water blijven komen.'

Volgens Middendorp is voorlichting geven het belangrijkste wat de handhavers gaan doen. 'Het is niet de bedoeling dat de controleurs met een geladen pistool de kas inkomen', glimlacht hij. 'Of iedereen een boete gaan geven. Ze willen vooral adviseren, hóe kwekers lozingen kunnen voorkomen én oplossen.'

Want goed water is belangrijk voor de biodiversiteit en is de basis voor de voedsel- en drinkwatervoorziening. Middendorp: 'Vissen gaan nu dood, voor aalscholvers is nu veel minder te eten, zangvogels brengen minder jongen. En ook zwemmen in de Westlandse plassen is niet zonder risico's. Je moet dit water niet per ongeluk drinken. Eén keer kan geen kwaad, maar langdurige blootstelling is zeker schadelijk.'

Vanaf 2027 is het zelfs wettelijk verplicht te voldoen aan nul lozingen. Maar zoals het er nu uitziet, gaat Westland dat bij lange na niet halen. 'Daarom is naast de inspanning van Delfland ook de inzet van mede-overheden, het bedrijfsleven en het maatschappelijk middenveld noodzakelijk om de waterkwaliteit in ons gebied te verbeteren', zeg een woordvoerder van het hoogheemraadschap Delfland.