Harde clash in gemeenteraad over Israël: 'Ik ga nu ingrijpen'

De Haagse gemeenteraad
© Gemeente Den Haag
DEN HAAG - Een debat over het inkoopbeleid van de gemeente Den Haag vloog woensdag uit de bocht. D66-raadslid Yousef Assad opperde om de gemeentelijke overeenkomst met pensioenfonds ABP tegen het licht te houden, omdat het fonds financiële banden zou hebben met 'bezettingsmacht' Israël, zoals Assad het land noemde. 'Dit is doelbewuste uitlokking', vond Simon Fritschij (ChristenUnie/SGP).
'Als jullie blijven sneren naar elkaar, dan schors ik de vergadering. We zijn de stad van vrede en recht.' Commissievoorzitter Robin Smit heeft woensdagmiddag al een aantal keer geprobeerd om de raadsleden tot bedaren te brengen, maar na een half uur is voor hem de maat vol. Een debat over inkoopbudgetten, opdrachtgevingsprocessen en aanbestedingen ontaardt in een felle discussie over de wereldpolitiek.
D66-raadslid Yousef Assad is de uitdager. Hij wil van het college van burgemeester en wethouders weten of de overeenkomst die de gemeente heeft met pensioenfonds ABP kan worden gezien als inkoop. 'En zo ja, kan het college pensioenfondsen dan opnemen in de categorie 'personeel gerelateerde zaken' zodat we voorwaarden kunnen stellen?'

Mensenrechten

De reden voor zijn vraag is dat het ABP volgens het D66-raadslid belegt in 'illegale nederzettingen in door Israël bezette gebieden'. Assad: 'Israël is een bezettingsmacht en de inkopen van de gemeente gaan de wereld over. Ook naar gebieden waar mensenrechten worden geschonden.'
Het stuit PVV'er Nick Kaptheijns tegen de borst. Hij spreekt van 'doorgeslagen activisme' en vindt de vraag 'vergezocht'. 'We hebben het vandaag over het inkoopbeleid', zegt hij.

'Nu niet over hebben'

D66’er Yousef Assad vindt het juist terecht dat hij het debat over inkoopbeleid aangrijpt om zijn punt over Israël te maken. In het voorstel van het college gaat het over 'ketenverantwoordelijkheid', verklaart hij, en dat houdt in dat Den Haag als internationale stad van vrede en recht een ‘bijzondere verantwoordelijkheid’ heeft op het gebied van mensenrechten en internationale rechtvaardigheid. Assad: 'Het is dus niet vergezocht.'
Ook Simon Fritschij van de ChristenUnie/SGP reageert geprikkeld. 'Ik snap dat je bij het inkoopbeleid ook internationaal moet kijken, maar het is lastig om vanuit hier een context te bepalen. Volgens mij is Gaza door Hamas bezet. En dat geeft direct aan dat we het hier nu niet over moeten hebben.'

'Uitlokking'

Assad zette vervolgens de discussie verder op scherp. 'Ik begrijp dat ik een gevoelige snaar raak bij de ChristenUnie/SGP', zegt hij. 'Ik heb het over mensenrechten en daar heeft de heer Fritschij blijkbaar geen interesse in. Hij begon met spreken over sociale waarden, maar dat is nu ineens, ploep, verdwenen.'
Dat laat Fritschij zich niet zeggen. 'Ik maak bezwaar tegen de manier waarop ik en mijn fractie worden bejegend. Wat de heer Assad doet is doelbewuste uitlokking.'

'Arrogant'

Ondertussen klinken uit de VVD-bankjes beschuldigingen die Assad ter ore komen. Assad: 'Ik hoor, buiten de microfoon om, dat raadslid Van Basten Batenburg mij arrogant noemt.' En daar is Assad niet van gediend. 'Dit gaat om mijn vrijheid van meningsuiting', zegt hij. Van Basten Batenburg: 'Ik word beticht van iets dat ik niet heb gezegd. Ik heb iets gezegd over de woorden van de heer Assad, niet over de heer Assad zelf. Ik heb een duiding willen geven aan zijn woorden. Dat is een wezenlijk verschil.' Assad: 'Heel creatief om zo je onschuld te bewijzen.'
Dit is voor de commissievoorzitter de druppel. 'Ik ga nu ingrijpen, want dit gaat escaleren. Als jullie zo doorgaan, dan schors ik de vergadering. Aan jullie de keuze: of we gaan gezellig verder met debatteren of we gaan schorsen en koffie drinken.'

Geen inkoopopdracht

Maar zover komt het niet. De raadsleden herpakken zich en het inkoopdebat gaat verder. Op de vraag of de ABP-overeenkomst valt onder het inkoopbeleid van de gemeente Den Haag antwoordt wethouder Arjen Kapteijns (GroenLinks): 'Nee, dat is geen inkoopopdracht. De pensioenen van ambtenaren bij ABP lopen via de VNG en de Rijksoverheid. Maar het staat mensen vrij om invloed uit te oefenen op de wijze waarop hun pensioenfonds geld inzet.'