Ook NS-personeel in winkels moet het ontgelden: 'Voor van alles en nog wat uitgescholden'
DEN HAAG - 'Ik word voor van alles en nog wat uitgescholden. Alles heb ik al een keer naar mijn hoofd geslingerd gekregen.' Sanne werkt in de AH to go op het centraal station in Den Haag. En ook daar zijn vervelende incidenten bijna aan de orde van de dag. 'Zelf werk ik hier vier dagen per week en ik denk dat er dan wel één of twee keer iets gebeurt.'
Geweld tegen NS-medewerkers is de afgelopen week veel in het nieuws, na de ernstige mishandeling van een treinconducteur. Maar ook ander personeel van het bedrijf, dat bijvoorbeeld werkt in filialen van Ah to go, Julia's, StationsHuiskamer of Kiosk, krijgt het soms zwaar te verduren.
De 26-jarige Sanne werkt nu zes jaar in de bakkerij van de winkel op Den Haag CS. Daar hebben ze vooral veel last van winkeldiefstallen en dronken mensen. 'Ik heb zelf veel verbale agressie meegemaakt. Maar collega's hebben ook wel fysieke agressie meegemaakt.'
'Soms duwen of trekken'
Sanne haalt een voorbeeld aan van een week geleden. 'Een klant werd in de winkel fysiek agressief naar een andere klant. Wij moesten toen de-escaleren. Ik kreeg veel verbale agressie naar me toe. En uiteindelijk moest de politie eraan te pas komen.'
Een assistent-winkelmanager heeft zelfs eens een kopstoot van iemand gekregen. Sanne: 'Soms gaan winkeldieven duwen of trekken. Soms staan ze bijvoorbeeld in een dreigende positie richting collega's, maar dan lijken ze zich toch te realiseren dat het dan alleen maar erger wordt.' En vaak blijft het dan alleen bij duwen of trekken.
Ik laat er niemand mee wegkomen hoor, ik geef het altijd door
Zorgt het voor meer gevoelens van onveiligheid? 'Ik sta wel redelijk goed en stevig in mijn schoenen. Maar ik heb wel collega's die het heel spannend vinden en daar dan ook heel veel moeite mee hebben.'
Toch grijpt Sanne niet altijd persoonlijk in als een winkeldief toeslaat. 'Dat is niet alleen omdat je niet weet hoe iemand reageert, maar ook omdat mensen mij niet altijd serieus nemen. Pas als er een mannelijke collega bijkomt, wordt er geluisterd. Maar ik laat er niemand mee wegkomen hoor. Ik geef het eigenlijk altijd wel door.'
Angst tijdens coronarellen
Voor Sanne werd het meest angstige gevoel in de winkel veroorzaakt tijdens de coronarellen, een paar jaar geleden. 'Het hele station werd toen afgesloten, alle winkels moesten dicht. Niemand mocht erin of eruit. Dat is voor mij persoonlijk wel het ergste wat ik heb meegemaakt.'
Tegenwoordig heeft de vestiging waarin Sanne werkt in de avonduren een bewaker staan. 'Dat geeft ons als medewerkers een veiliger gevoel. Het schrikt ook eventuele winkeldieven of andere overlastgevende personen af.' Volgens Sanne gebeurt er nu in de avonden veel minder en wordt er daadkrachtiger ingegrepen.
In 2023 zijn er 1042 geweldsincidenten tegen medewerkers van de NS geregistreerd. Ten opzichte van een jaar eerder is dat een stijging van acht procent, meldt de spoorvervoerder. Het gaat om bedreigen, bespugen of lichamelijk geweld. Ook was er meer dan 2300 sprake van verbale agressie, zoals schelden en beledigen.
Vorige week zaterdag nog werd een hoofdconductrice in een trein tussen Delft en Den Haag ernstig mishandeld door een groep jongeren. Ze kreeg trappen en is van de trap geduwd. De vrouw zit nu in het gips. De machinist van diezelfde trein werd ook belaagd en kreeg klappen.
NS-woordvoerder Arno Leblanc zegt daarover: 'Het is onacceptabel. Wat er vorige week is gebeurd is maar één voorbeeld van wat onze mensen meemaken. En dit zijn dan alleen nog maar de incidenten die worden geregistreerd. Blijf gewoon met je handen van onze mensen af. Dit hoort gewoon niet!'
Drie minuten actie
Om een vuist te maken tegen het geweld zet de NS het treinverkeer zaterdagavond in heel Nederland drie minuten stil. Inmiddels hebben regionale vervoerders als HTM, EBS, Arriva, Keolis, Qbuzz en Transdev aangegeven zich bij de actie aan te sluiten.
Ook de stationswinkels, waaronder AH to go, gaan om 22.30 uur drie minuten dicht. 'We zorgen ervoor dat we onze klanten op tijd geholpen hebben, zodat we op tijd de deuren kunnen sluiten', vertelt Sanne. 'Daarna gaan we dan weer open.'
